Het is sinds de afgelopen jaren een trend bij de overheid om voor handhavingstaken particuliere organisaties in te huren  zoals SV-land en Investiga.

In de uitspraak van 16 september 2014 heeft de Centrale Raad van Beroep overwogen dat de handhaving van de bijstandswet een publieke taak is, die door ambtenaren moet worden verricht. Dat heeft gevolgen voor de mogelijkheden om resultaten van onderzoek dat door particuliere recherchebureaus is verricht te kunnen gebruiken om bijvoorbeeld terugvorderingsbesluiten te kunnen onderbouwen.

De rechtbank Rotterdam heeft op 24 juni jongstleden in een procedure tegen de gemeente Lansingerland gevoerd door mr. J. Nieuwstraten, eveneens geoordeeld dat werkzaamheden zoals dossieronderzoek, waarnemingen, buurtonderzoek, het afleggen van een huisbezoek en het horen van personen niet mogen worden uitbesteed aan een particulier bureau (in dit geval Investiga), maar door ambtenaren van de gemeente moeten worden uitgevoerd. De rechtbank concludeerde dat het resultaat van het door Investiga verrichte onderzoek onrechtmatig verkregen bewijs is.

De sociale dienst kan onrechtmatig verkregen bewijs niet gebruiken om een besluit te onderbouwen. In deze zaak kon het terugvorderingsbesluit  daardoor geen stand houden.

De uitspraak laat zien dat het zinvol is om na te gaan wie het onderzoek verricht heeft als je te maken hebt met een handhavingsonderzoek door de overheid. Dat geldt met name voor bijstandszaken, maar ook voor andere uitkeringen die de overheid verstrekt. Het is overigens niet zo dat een terugvorderingsbesluit altijd sneuvelt als er een particulier recherchebureau het onderzoek heeft verricht. Soms kan het namelijk wettelijk wel toegestaan zijn. Bovendien maakt niet elke overheidsinstantie in dezelfde mate gebruik van particuliere onderzoeksbureaus.

In een procedure tegen een besluit om een uitkering te beëindigen en terug te vorderen moet er wel op gelet worden of bewijs rechtmatig verkregen is of niet. Als u bijvoorbeeld bezwaar wilt maken tegen de terugvordering van een uitkering dan kunt u dit punt uiteraard met een van onze advocaten van de sectie sociale zekerheid bespreken.

Hier leest u de volledige uitspraak.